Natuurlijk gebruiken leerlingen ChatGPT. Het onderwijs kan maar beter anticiperen op de robots!
Wat gebeurt er als robots al onze communicatie overnemen en vervolgens ook ons denken? Als kunstmatige intelligentie alles gaat doen waartoe de mensheid in staat is gebleken? Alles: schilderijen maken, gebouwen ontwerpen, muziek componeren. Romans, gedichten en filmscenario’s schrijven die op afroep ontroerend, diepzinnig of angstaanjagend zijn. Betere geneesmiddelen uitvinden, effectievere manieren om winst te maken, macht of terreur uit te oefenen. De beste methode om een geliefde te verleiden, bewijsmateriaal te vinden of een klant op te lichten. Die robot kan dat straks allemaal. Beter dan wij. Het is een even angstaanjagende als opwindende gedachte.
Wat is CHATGPT?
Voor we het weten haalt de werkelijkheid de fictie in. Het is nog niet zover, maar ChatGPT kan wel een heleboel. Deze robot struint het internet af en vindt overal bruikbare teksten, die hij vertaalt, combineert en inpast. Sam Altman, ceo van OpenAI, het bedrijf dat ChatGPT heeft ontwikkeld, relativeert de mogelijkheden ervan. De informatie is niet volledig betrouwbaar, zegt hij; ChatGPT is ‘ongelooflijk beperkt’ en kan ‘een misleidende indruk van grootsheid wekken’.
“Deze technologie gaat niet meer terug in het doosje. It’s out there”, zo introduceerde onze adviseur Wietse van Bruggen ChatGPT. Vanaf de eerste dag na de lancering is er veel verwondering en discussie over deze vorm van slimme technologie. “Bizar hoe goed deze teksten nu al zijn”.
Nee, ChatGPT kan niet zelf nadenken of scheppen. Geen briljante hypothesen bedenken of de literatuur vernieuwen. De informatie moet er eerst worden ingestopt. ChatGPT is een superpapegaai. Maar die is verrassend goed in staat om betogen, essays, brieven, gedichten en werkstukken te maken die ergens op lijken. Grappig: de verbijstering die leraren nu wereldwijd bevangt als hun leerlingen ineens geweldige werkstukken en boekverslagen inleveren, goed geschreven, met aansprekende voorbeelden, een bronnenlijst en vrijwel geen taal- en spelfouten.
CHATGPT in mijn klas?
Natuurlijk gebruiken leerlingen ChatGPT. Wat dacht je?
Je kunt pubers niet verwijten dat ze voor snel succes en gemak kiezen, en niet tobben over de gevolgen voor hun ontwikkeling. Zoals tot voor kort vele profielwerkstukken en leesverslagen met knip- en plakwerk van internettekst werden samengesteld, of werden gedicteerd door de ouders. Al vóór het internet kwamen boekverslagen uit uittrekselboeken.
Een plagiaatdetector voor ChatGPT bestaat nog niet. Ik denk niet dat het onderwijs het daarvan moet hebben. Zo’n app komt er binnenkort, gevolgd door apps om deze te omzeilen. Anders dan we twintig jaar geleden hebben gedaan met Google, dat veel te lang werd beschouwd als een onschuldige kinderencyclopedie, kunnen we beter anticiperen op de groeiende mogelijkheden van robots. Door opdrachten in de klas te laten schrijven en hardop voor te laten lezen. Of researchopdrachten geven, maar de vragen daarover in de les te stellen en laten beantwoorden.
Je kunt ChatGPT ook in de les gebruiken. Samen de uitgespuwde teksten analyseren, bijvoorbeeld. Lijken de structuren en redeneringen op elkaar? Wat is de kracht, waar zit de zwakte? Of leg de robottekst naast die van een leerling en een professionele schrijver. Welke van de drie is beter, en waarom?
Nog niet gek genoeg?
HIER is DALL-E